پیامدهای منفی شبکه‌های اجتماعی با نگاهی به افت تحصیلی

شبکه های اجتماعی آثار مخربی بر تعلیم و تربیت دارند.افت تحصیلی در 70 درصد دانش‌آموزانی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، به وضوح مشاهده می‌شود.

نکات برجسته پژوهش:

- دانش‌آموزان بیش از دیگران در معرض آسیب‌های ناشی از کاربرد نادرست اینترنت قرار دارند. تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده زیاد از اینترنت با پیوند ضعیف اجتماعی مرتبط است و دانش‌آموزانی که بیشتر وقت خود را صرف وب‌گردی‌های اینترنتی می‌کنند پیوند کمتری با خانواده و گروه هم سالان خود دارند و تاثیر پذیری بیشتری نیز از این فضا دارند.

- این روزها با توجه به استقبال گسترده کاربران اینترنتی خصوصاً قشر جوان و نوجوان از شبکه های اجتماعی مجازی، بررسی مسائل مربوط به این شبکه ها جهت اتخاذ تصمیمات صحیح و برنامه ریزی دقیق توسط مسئولان فرهنگی و اجتماعی و نیز والدین، ضروری است.

- از جمله مشکلاتی که ممکن است برای دانش‌آموزان در صورت استفاده نادرست از اینترنت و فضای مجازی به عنوان آینده سازان جامعه پیش بیاید، افت تحصیلی و کاهش عملکرد آموزشی آنان است.

- دانشجویان و دانش‌آموزان در ایام امتحانات با توجه به وابستگی و گرایش زیاد به شبکه‌های اجتماعی مجازی، مدت زیادی را در این شبکه‌ها می‌گذرانند که این امر تاثیرات نامطلوبی بر وضعیت آموزشی آنها داشته و باعث افزایش افت تحصیلی و پایین آمدن کیفیت آموزشی و امتحانات آنها شده است.

-  افت تحصیلی در 70 درصد دانش‌آموزانی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، به وضوح مشاهده می‌شود.

-ا عتیاد برخی نوجوانان و جوانان به شبکه‌های اجتماعی به حدی زیاد شده است که حتی در کلاس درس و زمان تدریس معلم و استاد در شبکه‌های اجتماعی به سر می‌برند.

پژوهش خبری صدا و سیما: اینترنت و سرویس‌های ارائه شده در قالب آن، در عین حال که ابزار مفیدی برای کسب و تبادل اطلاعات است اما می‌تواند مخرب نیز باشد؛ به بیان دیگر، اینترنت ابزار قدرتمندی است که هم می‌تواند باعث فساد گردد و هم ابزار آموزش و تعلیم و رشد علمی، فرهنگی و اجتماعیِ نوجوانان و جوانان را فراهم آورد. شبکه‌های اجتماعی مجازی مثل همه پدیده‌های مدرن به عنوان یک ابزار هم کاربرد منفی و هم کاربرد مثبت دارند به شرط آنکه استفاده کننده روش‌های استفاده صحیح از آن را بداند.

این روزها با توجه به استقبال گسترده کاربران اینترنتی خصوصاً قشر دانش آموز و دانشجو از شبکه های اجتماعی مجازی، بررسی مسائل مربوط به این شبکه ها جهت اتخاذ تصمیمات صحیح و برنامه ریزی دقیق توسط مسئولان فرهنگی و اجتماعی و نیز والدین، ضروری است. آنچه که در این میان می تواند آسیب هایی را به جامعه وارد کند، گرایش افراد جامعه به آسیب‌های فضای مجازی است و قشر دانش آموز به جهت خصوصیات روانشناختی که دارد از اثرپذیرترین گروه های جامعه به شمار می‌آیند. در این نوشتار آثار منفی شبکه های اجتماعی بر روی دانش آموزان و دانشجویان را از جنبه افت تحصیلی مورد بررسی قرار می گیرد.

شبکه اجتماعی چیست؟

شبکه های اجتماعی، از گروه‌هایی عموماً فردی یا سازمانی تشکیل شده که از طریق یک یا چند نوع از وابستگی‌ها به هم متصل اند و در بستر یک جامعه اطلاعاتی پیچیده، کارکرد مؤثر شبکه همگرا را تصویر می‌کنند و موفقیت و محبوبیت روزافزون آنها به دلیل داشتن رنگ و بوی اجتماعی است. امروزه شبکه های اجتماعی سکاندار اقیانوس پرتلاطم اینترنت اند.

مهم ترین شبکه های اجتماعی در ایران و جهان کدامند ؟

 علل گرایش افراد به شبکه های اجتماعی چیست؟

هریک از افراد جامعه به دلایل مختلفی در شبکه های اجتماعی مجازی حضور پیدا می کند. شبکه‌های اجتماعی، با قابلیت‌هایی که در اختیار فرد قرار می‌دهد مانند ایجاد محیطی شخصی، انتخاب دوستان، آزادی در بیان نظرات و مخالفت با نظرات دیگران، آزادی در استفاده از تفریحات مختلف و. حسی از کنترل شخصی و اراده‌ فردی را به کاربر خود منتقل می‌کنند. این آزادی عمل و حس کنترل، یکی از اصلی‌ترین دلایل گرایش افراد به‌خصوص جوانان به شبکه‌های اجتماعی است.

تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر افت تحصیلی دانشجویان و دانش‌آموزان از نگاه کارشناسان

مهرداد هوشمند، کارشناس اجتماعی

ـ رشد روزافزون تکنولوژی و وسایل جدید ارتباطی و شبکه‌های جدید اجتماعی و اینترنتی همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و جزئی از زندگی و روابط بین افراد و گروه‌های اجتماعی شده است.

ـ در حال حاضر دانشجویان و دانش‌آموزان در ایام امتحانات با توجه به گرایش زیاد به این وسایل و شبکه‌های اجتماعی مجازی، مدت زیادی را در این شبکه‌ها می‌گذرانند

ـ این امر تاثیرات نامطلوبی بر وضعیت آموزشی آنها داشته و باعث افزایش افت تحصیلی و پایین آمدن کیفیت آموزشی آنها شده است.

ـ لازم است در این زمینه برنامه‌ریزی‌های مناسبی در جهت افزایش آگاهی و شناخت دانشجویان و دانش‌آموزان و خانواده‌ها توسط نهادها و سازمان‌های آموزشی، فرهنگی و تربیتی در محیط‌های دانشجویی و دانش‌آموزی صورت گیرد.

مسعود بصیری، رئیس سازمان بسیج رسانه کشور

ـ شبکه های اجتماعی آثار مخربی بر تعلیم و تربیت دارند.

ـ افت تحصیلی در 70 درصد دانش‌آموزانی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، به وضوح مشاهده می‌شود.

ـ تا زمانی که فضای امن برای حضور دانش آموزان و دانشجویان ایجاد نشود چالش‌ها و تهدیدها در حوزه تعلیم و تربیت رو به افزایش است.

ـ کنترل کودکان در شبکه‌های اجتماعی غیرممکن است و تنها راه جلوگیری از آسیب دانش آموزان در‌ شبکه‌های مجازی، ایجاد محدودیت برای آنان در این فضاها است.

محمدرضاکریمیان، مسئول بسیج دانش آموزی

ـ گرچه ماهواره و تکنولوژیهای جدید ارتباطی، سهم به سزایی در پیشرفت علم و رفاه انسانی دارند اما در تجربه کوتاه و چندین ساله معلوم شده است دارای برخی آسیب ها و پیامدهای منفی نیز هستند و این تاثیرپذیری بر روی کودکان و نوجوانان بیشتر و قابل تامل‌تر است.

ـ اعتیاد برخی نوجوانان و جوانان به شبکه‌های اجتماعی به حدی زیاد شده است که حتی در کلاس درس و زمان تدریس معلم و استاد در شبکه‌های اجتماعی به سر می‌برند.

ـ تمرکز حواس دانش‌آموز در کلاس درس، مهم ترین امر در روند یادگیری دروس است، ولی امروزه بردن گوشی همراه در این محیط آموزشی، بلای جان تمرکز حواس درس و استاد شده است.

ـ دانش‌آموزانی که درگیر شبکه‌های اجتماعی هستند، تمرکزشان بر درس کاهش می‌یابد و این موضوع افت تحصیلی را به همراه دارد.

 امان الله مقدم، جامعه‌شناس

ـ حضور پررنگ دانش‌آموزان و دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی موجب شده آنان حتی در کلاس درس و زمان تدریس استاد و معلم نیز نتوانند از حضور در شبکه‌های اجتماعی دل بکنند.

ـ این امر موجب موجب نوعی بی‌نظمی و اخلال در جریان یادگیری و موجب فروریختگی آموزش می‌شود.

 سخن آخر

اینترنت فضایی مملو از فرصت و تهدید است. فضای مجازی، همانند هر مقوله ی دیگری که در عالمِ واقع وجود دارد، باید از منظر تهدید و فرصت، توأماً دیده شود. فضای مجازی، سکه ای است که باید دو روی آن را با هم دید. رویی که ناظر به فرصت ها و نقاط قوت آن بوده و روی دیگر که ناظر به تهدیدهای این فضا می باشد. باید دانست که شناخت صحیح فضای مجازی و به تبع آن، استفاده ی صحیح و در عین حال حداکثری از این پدیده ی دنیای مدرن، مستم شناخت و سپس لحاظ کردن هر دو روی سکه است.

براساس آمارهای منتشره تنها یک ونیم درصد از محتوای اینترنت غیراخلاقی و تهدیدآمیز می باشد و این در حالیست که این یک ونیم درصد بر نود و هشت ونیم درصد فرصت آمیز محتوای اینترنت سایه شوم خود را افکنده است. به نظر می­ رسد با اتخاذ راهکارهای مناسب می توان فضای اینترنت و فضای مجازی رابه فضای آموزشی برای دانش آموزان و دانشجویان تبدیل کرد که این امر همکاری بسیاری از سازمان های دخیل در امر را می طلبد.

پژوهش خبری صدا و سیما// مرتضی رکن آبادی

* منابع در آرشیو موجود است.

 http://www.iribnews.ir/